پیشینه:
در قرن 8 هجری مغولها تمامی ایران را تصرف کردند به جز شیراز که خود تسلیم شد. این مسئله باعث شد که در طی حکومت مغول ها، یک حکومت محلی با اسـتقرار حكومـت آل اينجـو و سپس آل مظفـر در شهر شيراز ایجاد شود. که پايگاه اصلي هنر و هنرمندان بود. این مسئله باعث پیدایش مکتب نگارگری شیراز شد که بیشتر از مکتب تبریز به مایههای ایرانی و شیوهٔ کهن نقاشی ایرانی نزدیک بود. و چون مورد پسند حاکمان مغول نبود مورد حمایت حکومت هم قرار نگرفت و توسط حاکمان محلی (آل اینجو) و بازرگانان و عام مردم مورد توجه قرار گرفت و محلهایی برای کتابت و کتاب آرایی ایجاد شد که هنرمندان به (تصویر، تذهیب، تحریر و تجليد… ) پرداختند. با ورود هنر کتابت به محفلهای تجار، صادرات کتب خطی ایرانی به کشورهای هند و ترکیه و… شروع شد . به این ترتیب سبک نگارگرى شیراز به مناطق دیگر نیز راه یافت.
در نقاشیهای مکتب شیراز موضوع اصلی “انسان است” و عناصر دیگر، تابع آن و تنها به عنوان تزئین و پر کردن فضاهای خالی تصویر به کار گرفته میشوند. عناصر دیگری مثل به کار گرفتن جدول ها و نوعی رنگ آمیزی موزون و آمیخته با ظرافت و استفاده از رنگ گلگون مایل به بنفش، آبی لاجوردی، آبی ایرانی، قرمز و زرد در بیشتر آثار این مکتب مشهود است.
در نقاشیهای مکتب شیراز موضوع اصلی “انسان است” و عناصر دیگر، تابع آن و تنها به عنوان تزئین و پر کردن فضاهای خالی تصویر به کار گرفته میشوند. عناصر دیگری مثل به کار گرفتن جدول ها و نوعی رنگ آمیزی موزون و آمیخته با ظرافت و استفاده از رنگ گلگون مایل به بنفش، آبی لاجوردی، آبی ایرانی، قرمز و زرد در بیشتر آثار این مکتب مشهود است.
ویژگی ها:
1- کمترین میزان تاثیر هنر چینی در میان مکاتب نگارگری
2- بازگشت به هنر ایران قبل اسلام
3- گزینه رنگی محدود
4- استفاده از طیف رنگهای گرم خصوصا رنگ قرمز
5- عدم توجه به رنگ پردازی، بعضا خطوط طراحی هم مشخص میشده
6- خلاصه نگاری مثلا یک بوته نمادی از گلزار است و یا یک سرباز نمادی از لشکر
2- بازگشت به هنر ایران قبل اسلام
3- گزینه رنگی محدود
4- استفاده از طیف رنگهای گرم خصوصا رنگ قرمز
5- عدم توجه به رنگ پردازی، بعضا خطوط طراحی هم مشخص میشده
6- خلاصه نگاری مثلا یک بوته نمادی از گلزار است و یا یک سرباز نمادی از لشکر
کتب مصور شده:
- شاهنامه توپقاپوسرای استانبول (۷۳۱ هجری)
- شاهنامه قوامالدین حسن وزیر (۷۴۱ هجری)
- مونس الاحرار محمد بن بدر (۷۴۲ هجری)
- شاهنامه فردوسی (نسخه کتابخانۀ دولتى سنپترزبورگ ، روسیه ، 733هـ.ق)
نگارخانه