پیشینه:
سلسلهی شیبانیان یا همون ازبکان از سال 905 هجری تا سال 1007 هجری حکومت میکردند. هرات دو سال بعد از مرگ سلطان حسین ( 885 هجری – 911 هجری ) به دست غارتگران ازبک، سقوط کرد. و شیبک خان مرکز حکومتی خود را به بخارا منتقل کرد. بنابراین برخی از نگارگران هراتی به بخارا منتقل شدند؛ در نتیجه مکتب نگارگری بخارا تحت تأثیر نگارگری اولیهی بخارا و مکتب هرات شکل گرفت. در این مکتب تداوم نقاشی های بهزاد همراه به خصوصیات نقاشی محلی بخارا , باهم خصوصیات نقاشی بخارا را بوجود آوردند.
بنابراین میتوان گفت دوگرایش در گارگاه درباری بخارا وجود داشت:
- اولین گرایش به نقاشان هرات که به بخارا رفتن
- دومین گرایش ، شیوه مستقلی را که بر اساس سنتهای محلی بود.
محمود{مذهب} که توسط عبیدالله خان ازبک از هرات به بخارا برده شد،این دو گرایش را به هم نزدیک کرد؛ و مکتب جدبد بخارا را بنیان گذاشت. پس از او عبدالله به شیوه ای تازه در ساده کردن ترکیب بندی دست بافت.
ویژگیها :
- تداوم نقاشی های بهزاد همراه با خصوصیات نقاشی محلی بخارا.
- ثابت بودن رنگها و تابش آن است.
- خصوصیاتی از قبیل غنی بودن و خلوص رنگ ها که بیشتر، به کار گیری جزئیات و استفاده از شکل های ساده را شامل می شد.
- پیکره های کوتاه قد.
- ساختمان ها از روبه رو.
- معمولا زمینهٔ حاشیه های این تصاویر با تشعییر ساخته و پرداخته می شد.
- طراحی و نقاشی تک چهره ها.
- اهمیت دادن به وجود و حضور یک فرد خاص در نقاشی.
- اندکی شباهت سازی.
- پیکره ها در پایان قرن دهم کاملا نحیف و بی روح شدند.
هنرمندان:
شاخص ترین هنرمندانی که در متب بخارا به تولید هنر نگارگی و کتابت مشغول بوده اند می توان به عبدالله و محمود مذهب اشاره کرد.
کتب مصور شده:
از مهمترین نسخی که در این دوره کتابت شد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهر و مشتری
- گلستان سعدی
- بوستان سعدی
- مخزن الاسرار نظامی